Resort szkolnictwa wyższego ogłosił do konsultacji Konstytucję dla Nauki. Projekt ustawy zakłada m.in. możliwość wprowadzenia egzaminów wstępnych na studia. Co jeszcze może się zmienić?

Wierzymy, że wypracowane wspólnie ze środowiskiem akademickim zmiany poprawią polską naukę i szkolnictwo wyższe. Dlatego też zmiany będą wprowadzane w sposób przemyślany i odpowiedzialny – czytamy na stronie konstytucjadlanauki.gov.pl

Głównym założeniem ustawy jest uporządkowanie i zniwelowanie zbyt dużej ilości rozporządzeń dotyczących szkolnictwa wyższego. Projekt zakłada szeroko zakrojone zmiany począwszy od ustroju nauki i szkolnictwa wyższego, przez kształcenie studentów i doktorantów, pracowników uczelni, aż po badania naukowe i ewaluacje działalności naukowej. W skrócie ustawa zawiera:

  • nowy model skutecznego zarządzania uczelniami,
  • poszerzenie autonomii uczelni,
  • nowe ścieżki kariery akademickiej,
  • nowy model kształcenia doktorów,
  • gwarancje praw dla pracowników i studentów,
  • skuteczny system finansowania uczelni oraz większa elastyczność w tym zakresie,
  • łączenie potencjału dyscyplin naukowych,
  • gwarancje dodatkowych środków na naukę i szkolnictwo wyższe,
  • wsparcie dla Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju.

Egzaminy wstępne na studia – uczelnie będą miały takie prawo

Najważniejsze zmiany dotyczące studentów to przede wszystkim wprowadzenie możliwości przeprowadzenia egzaminów wstępnych na każdy kierunek studiów. Zapis ten zakłada, że wyniki takiego egzaminu mogą stanowić nie więcej niż 50% łącznego wyniku jaki kandydat na studia może uzyskać podczas rekrutacji. Ustawa wskazuje również, że studia o profilu praktycznym będą miały dłuższy okres praktyk studenckich (6 miesięcy). Ciekawą i dość istotną zmianą jest wydłużenie czasu trwania studiów niestacjonarnych (studia I i II stopnia o jeden semestr, przy studiach jednolitych magisterskich o jeden rok). Jest to uzasadnione tym, że studenci w trybie niestacjonarnym spędzają mniej czasu na uczelni i program jest bardziej skondensowany dla nich. Zmiana ta ma sprawić, że poziomy i materiały zostaną wyrównane.

Projekt zachowuje dotychczasowe zasady bezpłatności studiów stacjonarnych na uczelniach publicznych, system stypendialny oraz przywilejów m.in. 50% ulgi na przejazdy środkami komunikacji miejskiej.

Bez zmian w pracach dyplomowych

Wymóg pisania pracy dyplomowej budzi kontrowersje ze względu nieszczelny system antyplagiatowy. Problem ten ma rozwiązać Jednolity System Antyplagiatowy, jednak wprowadzenie egzaminu kończącego studia byłoby ciekawym rozwiązaniem. W połowie września media donosiły, że wśród zmian w szkolnictwie wyższym ma znajdować się zapis o możliwości przeprowadzenia specjalnego egzaminu zamiast obrony pracy dyplomowej na koniec studiów licencjackich i inżynierskich. Informacje te spotkały się z pozytywnym odbiorem, jednak w opublikowanej Konstytucji dla Nauki nie znajduje się taki zapis.

Projekt ustawy zostanie zgodnie z harmonogramem poddany konsultacjom, a jego stopniowe wprowadzanie zaplanowano od października 2018 roku. Z całym dokumentem można zapoznać się na stronie internetowej poświęconej Konstytucji dla Nauki.

[fot. Paula Gałązka]